Voeding bij lipoedeem
Lipoedeem, wat is het?
Lipoedeem (in het Engels: lipedema) is een aandoening waarbij vetweefsel ongelijkmatig verdeeld is over het lichaam. Er ontstaan plaatselijke symmetrische vetophopingen (aan twee zijden van het lichaam) op heupen, billen, dijen, onderbenen, binnenkant van de knieën of de armen. Lipoedeem ontwikkelt zich over het algemeen tijdens of net na de puberteit, maar de aandoening kan ook tijdens de zwangerschap of op latere leeftijd tot uiting komen tijdens de overgang. De aandoening komt vrijwel uitsluitend bij vrouwen voor.
Lipoedeem heeft enkele bijzondere kenmerken:
- Er is minimaal tot geen verbetering van klachten bij gewichtsvermindering.
- Het vet verdwijnt wel op andere plaatsen (zoals gezicht, borsten etc.), waar minder vet aanwezig is.
- Het vet zit onder de huid rond een deel van de benen of armen (blubberbenen of wiebelbenen) en houdt dan ineens op.
- Meestal eindigen de vetafzettingen abrupt boven de knobbels van de enkel en zijn de voeten en enkels niet aangedaan.
- Hetzelfde is bij de armen waarbij de vetafzetting tot de polsen loopt met daaraan slanke handen. Er is dus meestal geen sprake van dikke enkels en handen.
- In de benen gaat lipoedeem gepaard met een pijnlijk, zwaar en vermoeid gevoel.
- De huid is gevoelig voor druk van buitenaf en er ontstaan regelmatig en gemakkelijk blauwe plekken.
- Er is vaak een sinaasappelhuid (cellulitis).
- Opvallend is dat er bij veel mensen een groot verschil is (twee tot drie kledingmaten) tussen boven- en onderkant van het lichaam.
- Ook komt regelmatig voor dat men verlies van kracht in de armen en benen ervaart.
Het is moeilijk om het beloop van lipoedeem te voorspellen. Bij sommige mensen blijven de klachten gering en is er weinig verergering waar te nemen, terwijl bij anderen de klachten snel kunnen verergeren.
De behandeling
De behandeling van lipoedeem berust op leefstijlveranderingen en/of operatieve ingrepen. Een behandeling die erop is gericht de oorzaak van lipoedeem weg te nemen, is er helaas niet. Wel is de behandeling op het volgende gericht:
- Verminderen van de klachten
- Verbeteren van de lichamelijke activiteiten
- Voorkomen van toename van het lipoedeem
- Voorkomen van bijkomende factoren zoals met name overgewicht en conditieverlies
- Aandacht voor bijkomende vochtophoping (soms veroorzaakt door een bijkomende lymfafvloedstoornis), uitgezette aderen (spataderen), het verkrijgen van inzicht in de ziekte en afnemende lichamelijke activiteit
Een andere mogelijkheid voor behandeling is een operatieve ingreep, de liposuctie, ook wel liposculpture genoemd. Met deze ingreep wordt het vetweefsel verwijderd.
Wat je zelf kunt doen
- een gezonde leef- en eetstijl
- voldoende beweging (de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) is een goede leidraad)
- gebruik van de spieren, met name de kuitspieren (stimuleert de lymf- en vaatpomp)
- druktherapie met behulp van elastische kousen (steunkousen)
- psychische begeleiding
- manuele lymfdrainage bij patiënten (indien de voorgaande onderdelen niet voldoen)
Voeding en lipoedeem
Er is nog veel onduidelijkheid over wat de beste voeding is bij lipoedeem. Over het algemeen is het belangrijk dat je gezond en gevarieerd eet. Daarbij moet ook de energie-inname in balans zijn met het energie-verbruik. Mensen die overgewicht hebben worden geadviseerd om af te vallen naar een gezond gewicht. De lipoedeem zal daarmee helaas niet verdwijnen, maar het verbeterd wel de algehele gezondheid. Daarnaast voed je je lichaam bij gezonde voeding met goede voedingsstoffen en minder schadelijke stoffen. Zo kan er gewerkt worden aan minder ontstekingen, minder gewicht, minder pijn, minder vermoeidheid, meer mobiliteit en een goede vitamine en mineralen status.
Adviezen:
- Blijf op gewicht of val af naar een gezond gewicht
- Eet gezond en gevarieerd
- Eet ruime hoeveelheden plantaardige levensmiddelen zoals groente en fruit
- Beperk het gebruik van dierlijke producten zoals vlees(waren)
- Maak maaltijden zelf klaar met verse en onbewerkte producten
- Vermijd kant-en-klare producten zoals pakjes, zakjes en soepen
- Beperk het gebruik van zout (in kant-en-klare producten en uit het zoutvaatje)
- Drink voldoende (caloriearme dranken)
Voedingsadviezen bij lipoedeem
Heb je na het lezen van bovenstaande informatie vragen over voeding bij lipoedeem? Of wil je meer informatie over begeleiding door de online diëtist? Bekijk hier de mogelijkheden of neem hier contact op en stel je vragen. De online diëtist van About Health helpt je graag verder!
Gebruikte en interessante bronnen:
NLNet; Lipoedeem, Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten; Lipoedeem
