Ben jij een vegetariër, veganist, flexitariër of misschien wel een pescotariër?

Alternatief eten is HOT. Ieder tijdperk heeft weer andere producten, voedingsstoffen, stromingen of bereidingswijzen die in de mode zijn. Ik ga het echter niet hebben over de verschillende hypes. Die komen en gaan, en voegen verder weinig toe op de lange termijn. Ik ga het wel hebben over een manier van eten die keer op keer als gezond(er) wordt ondervonden. Voor een gezond lichaam kan een vegetarische voeding namelijk positieve uitwerkingen hebben. Ook bij bepaalde aandoeningen kunnen vegetarische voedingskeuzes gunstig zijn.

 

Wat betekent vegetarisme?

Er zijn verschillende typen van vegetariërs. Waar het hoofdzakelijk om gaat is dat er bepaalde dierlijke producten niet worden geconsumeerd. Hierbij gaat het om zuivel, eieren, vlees of voorwerpen en producten waarin dierlijke producten zijn verwerkt. Op de afbeelding hieronder is te zien welke soort vegetariër wat consumeert. De ‘echte’ vegetariër eet bijvoorbeeld wel zuivel, eieren en plantaardige voeding. Een pesco-vegetariër eet de voorgaande dingen en kiest ook voor vis. Een ovo-vegetariër eet enkel eieren en plantaardige voeding. En een veganist consumeert uitsluitend plantaardige voeding. Alles wat van dierlijk materiaal is gemaakt wordt vermeden. Zo heeft ieder type vegetariër zijn eigen naam.

 

 

Verschillende typen

Parttime veganisten: Deze mensen eten meestal plantaardige producten. Af en toe wordt er wel bewust voor dierlijke producten gekozen.

Flexanisten: Dit zijn mensen die over het algemeen alleen plantaardige producten consumeren. In sommige gevallen wordt er wel voor dierlijke producten gekozen omdat er een praktische reden voor is (er is bijvoorbeeld niks vegetarisch te eten).

Raw Vegans: Deze mensen eten geen producten die boven de lichaamstemperatuur zijn verwarmd. Alles wordt dus rauw gegeten.

Fruittariërs: Deze mensen consumeren alleen fruit, noten, graankorrels en pitten waarbij de plant niet beschadigd of gedood is. Over het algemeen zijn deze mensen ook veganistisch waar dat hoeft niet.

Veganistische Freegans: Dit is een speciale groep binnen de verschillende stromingen. Deze mensen zijn tegen het uitbuiten van mensen en dieren en eten om die reden alleen eten wat over is. Alles wat anders weggegooid zou worden wordt geconsumeerd door de Veganistische Freegans. Over het algemeen wordt er veganistisch gegeten maar dat is niet altijd zo.

 

 

Waarom vegetariër

Er kunnen verschillende redenen zijn waarom iemand geen dierlijke producten consumeert. Enkele redenen zijn:

Gezondheid; gevarieerde plantaardige voeding levert alle voedingsstoffen die de mens nodig heeft om gezond te leven. Het bevat geen cholesterol en weinig verzadigde vetten. Dit verkleint het risico op obesitas, hart- en vaatziekten, kanker, diabetes en andere ziekten.

Natuur en Milieu; dierlijke veehouderij is een grote aanvoerder van de broeikasgassen zoals CO2 en methaan. Het wordt daarom ook wel gezien als een belangrijke factor voor de opwarming van de aarde. Verder zorgt de vleesproductie voor grote milieuproblemen zoals verzuring van de bodem, water- en luchtvervuiling, bodemverontreiniging en kleinere biodiversiteit.

Dieren; veel mensen vinden het onterecht dat dieren leven voor onze consumptie. Door geen dierlijke producten te consumeren hoeven er jaarlijks veel minder dieren te lijden.

Medemens; een grote hoeveelheid van de landbouwgrond is voor de veeteelt. Hiervan worden de mensen zich bewust en vinden het efficiënter als deze grond gebruikt wordt voor eigen consumptie. Er zijn namelijk meerdere kilo’s veevoer nodig om 1 kilo vlees te produceren.

Religie; er zijn mensen die religieus gezien niet willen bijdragen aan het dierenleed wat er is. Dit inspireert velen om vegetariër of veganist te worden.

 

 

Logo

Om vegetariërs duidelijk te maken dat een product enkel uit plantaardige producten bestaat is er het vegetarian logo. Dit logo mag alleen op een product staan als het product uit 100% plantaardige producten bestaat. Mensen moeten hier namelijk op kunnen vertrouwen. Dat is belangrijk voor mensen die bijvoorbeeld religieus gezien vegetarisch zijn.

 

 

 

Voeding

Door het vermijden van alle dierlijke producten kunnen tekorten van bepaalde stoffen ontstaan. Hieronder staan een aantal voedingsstoffen beschreven die speciale aandacht nodig hebben bij het weglaten van dierlijke producten. Ze moeten uit de voeding gehaald worden en anders uit supplementen.

Vitamine B12

Als er alleen plantaardige producten worden geconsumeerd is het onmogelijk om genoeg vitamine B12 binnen te krijgen. Deze vitamines komt namelijk alleen in dierlijke producten voor. Het draagt bij aan het goed functioneren van de hersenen en is van belang bij de aanmaak van rode bloedcellen en DNA. Als er een tekort aan vitamine B12 is kunnen verwardheid, duizeligheid en afwijkingen van het zenuwstelsel en slijmvliezen ontstaan. Daarom is de aanbeveling voor een veganist om supplementen met vitamine B12 te nemen.

Eiwit

Plantaardige eiwitten zijn over het algemeen van lagere kwaliteit dan dierlijke eiwitten. Maar door een grotere hoeveelheid eiwitten te eten komen zo toch alle benodigde aminozuren (waaruit eiwitten opgebouwd zijn) in het lichaam. De aanbeveling voor voor planteneters is daarom 1,2 g/kg lichaamsgewicht.

Calcium

Een groot deel van het calcium wat dagelijks het lichaam binnen komt is afkomstig uit zuivelproducten. Voorbeelden hiervan zijn melk, yoghurt en kaas. Als deze producten niet worden geconsumeerd moet het calcium uit andere producten gehaald worden. Dit is in een veganistische (of vegetarische) voeding wel mogelijk, er moet alleen op gelet worden dat er ook gebruik wordt gemaakt van calciumrijke plantaardige producten.

IJzer

Er zijn twee soorten ijzer. Heam-ijzer wat vooral in dierlijke producten zit. En non-heam-ijzer wat vooral in plantaardige producten zit. Non-haem-ijzer wordt minder goed opgenomen in de darmen dan haem-ijzer. Een veganist (of vegetariër) zal dus  moeten opletten dat er genoeg ijzer het lichaam binnen komt om een tekort te voorkomen.

 

Wil jij meer weten over vegetarisch eten? Wat kun je allemaal eten als vegetariër en wat niet? Hoe kun je als vegetariër toch volwaardig eten en alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgen? Of heb je vragen over andere vormen van alternatief eten? Neem voor meer informatie over de mogelijkheden contact op met de diëtist van About Health via Social Media of deze pagina.

 

Gebruikte en interessante bronnen:

Voedingscentrum; vegetarisch, veganistisch en flexitarisch eten, Vegetariërsbond; missie en visie, NVV; veganisme

 

BewarenBewarenBewarenBewaren