De gevaren van roken

Het is algemeen bekend dat roken niet goed is voor de gezondheid. Het werkt verslavend en verhoogt het risico op alle vormen van kanker. Daarnaast verhoogt roken ook het risico op andere aandoeningen zoals longaandoeningen, hart- en vaatziekten, maagzweren en de ziekte van Crohn.

WAT IS ROKEN

Roken is het inhaleren van de rook van tabak. Tabak wordt gemaakt van de bladeren van een tabaksplant: Nicotiana Tabacum. Na de oogst worden de tabaksbladeren gedroogd en gefermenteerd. De manier van drogen heeft invloed op de smaak, het nicotinegehalte en de kleur van de tabak.  Na het drogen moet de tabak een paar jaar rusten waarna het wordt verwerkt in een sigarettenfabriek. De stof nicotine zorgt ervoor dat roken verslavend wordt. Het lichaam raakt gewend aan een bepaalde mate van nicotine en geeft een signaal af aan de hersenen dat het nicotine wil. Hoewel sigaretten over de hele wereld te koop zijn wordt roken wel ontmoedigd en wordt er extra belasting berekend bij de aankoop ervan. Tegenwoordig is er naast de gewone sigaret ook de E-sigaret, ook wel een elektronische sigaret. Het verdampt een vloeistof die een mengsel van smaakstoffen en andere stoffen bevat. De vloeistof wordt verhit zodat er damp ontstaat die de gebruiker kan inhaleren. De vloeistof bevat geen tabak maar vaak wel nicotine. Daarnaast bevat het ook de volgende schadelijke stoffen: propyleenglycol, glycerol en aldehyden. Voornamelijk onder de jongeren is de e-sigaret populair vanwege de vele beschikbare smaken. Doordat er bij de E-sigaret minder schadelijke stoffen vrijkomen denken mensen dat het gezonder is dan een gewone sigaret maar niets is minder waar. Het inademen van deze stoffen kan de luchtwegen irriteren of beschadigen, met als gevolg hartkloppingen en een verhoogde kans op kanker. De E-sigaret is dus net zo slecht voor de gezondheid als de normale sigaret.

SCHADELIJKE STOFFEN

In de rook van tabak zitten chemische stoffen die kankerverwekkend zijn. De drie stoffen die de meest schadelijke effecten hebben zijn: nicotine, teer en koolmonoxide. Zoals eerder vermeld werkt nicotine verslavend. Daarnaast zorgt het voor een hoge bloeddruk. Teer kan leiden tot verschillende longziekten, longkanker en keel-, slokdarm- en strottenhoofdkanker. Koolmonoxide leidt tot verminderde conditie, aderverkalking, hartklachten (Angina Pectoris, hartinfarct), herseninfarct en hersenbloeding.

 

GEVAREN VAN ROKEN

Je hoeft niet zelf te roken om gezondheidsschade op te lopen. Passief roken, ook wel onvrijwillig meeroken, zorgt er ook voor dat er schadelijke stoffen binnenkomen. De gevolgen zijn als volgt:

• Longziekten, zoals longkanker.
• Hart- en vaatziekten, zoals bloedklonters, beroertes en hartritmestoornissen.
• Mondziekten, zoals mondkanker.
• Oogziekten, waarbij sommige tot blindheid kunnen leiden.
• Botten worden zwakker en gaan makkelijker breken.
• Nadelige gevolgen voor de vruchtbaarheid, voorbeelden: problemen om zwanger te worden, erectieproblemen, hogere kans op miskramen en te vroeg geboren baby’s.

Sociaal en economische gevolgen:

• Geelbruine vingers en tanden
• Stank in de haren en kleding
• Financiële problemen
• Roken is niet overal meer toegestaan, zo kunnen rokers zich buitengesloten voelen
• Minder sociale kansen zoals een baan krijgen

De lichamelijke, sociale en economische gevolgen van roken zijn ernstig. Hierom is het van belang dat rokers zich bewust worden van de gevaren en er ook een verandering in willen maken.

DERDEHANDS ROOK

Naast directe gevolgen heeft roken ook indirecte gevolgen voor de gezondheid, bijvoorbeeld door derdehands rook. Derdehands rook staat voor de stoffen die tijdens het roken naar beneden dalen en achterblijven zodra een roker klaar is met roken. Deze stoffen komen in de lucht terecht waardoor ze vervolgens weer ingeademd worden. Daarnaast kan derdehands rook via de huid binnendringen, wanneer de stoffen bijvoorbeeld op een object zitten en je deze vervolgens aanraakt. Ook voor de ruimte waarin mensen veel roken zijn er gevolgen. Zo kunnen de muren en meubels een bruine kleur krijgen.

ANTI-ROOK CAMPAGNES

De samenleving ontmoedigt roken steeds meer vanwege de ernstige nadelige gevolgen voor de gezondheid. Je ziet steeds meer anti-rook campagnes en verschillende maatregelen die er worden genomen tegen de rokers, zoals de extra belasting bij de aankoop van sigaretten. Daarnaast komt het ook steeds vaker voor dat rokers buiten de samenleving vallen en blijven de nadelen op sociaal en economisch vlak voor hen groeien. Het slechte imago zorgt voor een toename van mensen die willen stoppen met bijvoorbeeld behulp van de anti-rook campagnes. Deze campagnes richten zich op een zuiver en gezonder leven voor de rokers, omdat dit voor iedereen haalbaar is, ongeacht de mate van de rookverslaving. Twijfel niet of je hulp nodig hebt met stoppen, je staat er namelijk niet alleen voor. Onder ”stoppen met roken” kan je meer lezen over hoe je dit zelf kan aanpakken.

ROKEN EN DIETETIEK

De voeding van iemand verandert zodra diegene begint met roken. Wanneer je rookt versnelt je stofwisseling doordat nicotine zorgt voor een verhoogde energieverbruik. Hierdoor wordt het eten sneller verteerd en is er de kans dat je afvalt zodra je begint met roken. Daarnaast wordt de eetlust geremd, dit heeft onder andere te maken met het minder goed functioneren van de geur- en smaakorganen. Wanneer je stopt zal het hongergevoel toenemen, de stofwisseling vertragen en zal iemand hoogstwaarschijnlijk aankomen. Het gebrek aan nicotine zorgt er ook voor dat iemand sneller gaat snoepen en meer wil eten om dit te compenseren. Gemiddeld komt iemand die stopt met roken 3 tot 5 kilogram aan. Voor veel mensen die roken kan het aankomen in gewicht een obstakel zijn voor het stoppen met roken, velen die gestopt zijn beginnen daardoor weer met roken. Om deze vicieuze cirkel te doorbreken is het van belang om het gewicht na het stoppen in controle te houden.

STOPPEN MET ROKEN

Stoppen met roken is niet voor iedereen even makkelijk, vooral niet wanneer iemand het al langer doet. Dit betekent niet dat het onmogelijk is, sterker nog, wanneer je eraan begint zul je al snel minder last hebben van nadelige gezondheidseffecten. Dit zijn tips om te stoppen met roken:

• Kies een stopdatum. Door een datum vast te zetten kan het voelen als een frisse start. Bedenk hierbij wat je fijn vindt en wat je kan helpen met het stoppen.
• Zorg voor een hulpmiddel. Een middel met nicotine zorgt ervoor dat stoppen met roken makkelijker wordt. Dit gebruik je 2 tot 3 maanden.
• Blijf bewegen. Actief bewegen is belangrijk om te blijven doen en zorgt ervoor dat na het stoppen met roken de stofwisseling weer sneller op gang komt. Ook kan het voor afleiding zorgen.
• Gooi alle sigaretten weg. Door dit te doen voorkom je dat je snel een sigaret kan pakken als je een slechte dag hebt.
• Oplossingen voor terugval. Bedenk wat je kan doen als je trek hebt om te roken. Dit kunnen verschillende activiteiten zijn zoals wandelen of een boek lezen. Zorg ervoor dat er alternatieven zijn wanneer het minder goed gaat.
• Steun. Steun is ontzettend belangrijk. Laat je omgeving weten dat je wil stoppen met roken. Laat mederokers ook weten dat je gestopt bent zodat ze niet in je omgeving zullen roken of je een sigaret aanbieden.

ONTWENNINGSVERSCHIJNSELEN

Wanneer je stopt met roken krijg je te maken met ontwenningsverschijnselen. Je lichaam was gewend aan de nicotine die het binnenkreeg en moet nu wennen aan zonder. Hierdoor zal je lichaam er nog een tijd naar verlangen. De verschijnselen kunnen als heftig worden ervaren, afhankelijk van de mate van de rookverslaving. Veelvoorkomende ontwenningsverschijnselen zijn:

• Snel boos of verdrietig zijn
• Onrustig voelen
• Ongeduldig zijn
• Hoofdpijn
• Slecht slapen
• Concentratieproblemen
• Rillingen en tintelingen
• Minder ontlasten en harde ontlasting
• Meer zin in eten

 

HULP BIJ STOPPEN MET ROKEN?

Stoppen met roken lukt het beste met begeleiding van de huisarts, praktijkondersteuner of een coach. Wil je stoppen met roken of ben je al gestopt en wil je het resultaat aanhouden? Ikstopnu is een website die je hierbij kan ondersteunen door een geschikte stopmethode voor je te vinden. Heb je na het lezen van bovenstaande informatie vragen over roken? Of wil je meer informatie over begeleiding door de online diëtist? Neem dan hier contact op en stel je vragen. De online diëtist van About Health helpt je graag verder!

 

GEBRUIKTE EN INTERESSANTE BRONNEN:

RIVM, Tabak, Thuisarts, Ikstopnu