Verleng de levensduur van je groenten en fruit met deze handige bewaartips!
Herkenbaar? Je hebt voor je gevoel net boodschappen gedaan, heerlijke groenten en fruit ingekocht, en binnen no-time is alles bedorven. Dan moet je de verrimpelde komkommers, beschimmelde tomaten en bruine bananen maar weer in de afvalbak gooien. Maar dat hoeft natuurlijk niet! Met de onderstaande bewaartips kun jij de levensduur van je groenten en fruit met dagen verlengen.
Hoe zit dat met de houdbaarheid van groenten en fruit?
De versheid van groenten en fruit is onder andere te herkennen aan de kleur, geur, smaak en textuur. Bij deze levensmiddelen valt niet in te schatten op welke dag precies bederf plaats zal vinden. Daarom is het belangrijk dat je dit zelf kunt beoordelen en bederf kunt herkennen.
Verkleuring
Bij het rijpen van groenten en fruit vinden er kleurveranderingen plaats. Denk bijvoorbeeld aan het minder groen worden (door verlies van chlorofyl), geel en rood worden (door synthese van carotenoïden) of rood en blauw worden (door synthese van fenolverbindingen). Belangrijke factoren die invloed hebben op deze processen zijn temperatuur en licht.
Kleurveranderingen kunnen gewenst of ongewenst zijn. Zo is bijvoorbeeld het verlies aan chlorofyl bij bananen gewenst, terwijl dit bij broccoli of bladgroenten een teken van kwaliteitsvermindering is. Verder is het ontgroenen van sinaasappelen door synthese van carotenoïden wel gewenst, net als het rood kleuren van tomaten. Ongewenst is bijvoorbeeld de vorming van chlorofyl in aardappelen en de synthese van carotenoïden in bittere meloenen.
Een andere reden van verkleuring is bijvoorbeeld door beschadiging of breuk. Daardoor kunnen schadelijke stoffen zoals gisten, schimmels en bacteriën ervoor zorgen dat er sneller bederf plaatsvindt. Denk bijvoorbeeld aan een beurse appel of peer die bruine plekken vertoont.
Aroma
Ook de smaak van groente en fruit veranderd naarmate het langer geleden geoogst is. Dit komt doordat de reservekoolhydraten worden omgezet tot suikers, er een afname plaatsvindt van zuren en er meer vluchtige verbindingen ontstaan die aroma verspreiden. Fruit dat weinig geur heeft, is nog niet rijp. Wanneer er wel een sterke aroma vanaf, is het klaar om te eten.
Textuur
Misschien wel een van de belangrijkste veranderingen is de textuur. Een hele harde kiwi of peer is eigenlijk niet lekker om te eten. Het zacht worden van fruit komt doordat de polysacchariden worden afgebroken. Denk bijvoorbeeld aan een hele harde kiwi of peer. Daar zet je niet graag je tanden in. Het zacht worden is dus deels gewenst, tot er een moment komt dat het te zacht wordt en de kwaliteit achteruit gaat.
Wat leg je waar?
In eerste instantie moet je je groenten en fruit goed bewaren zodat ze zo lang mogelijk vers blijven. Wat leg je in de koelkast, en wat niet?
In de koelkast |
Erbuiten |
|
Groenten | ||
Sla (inclusief gemengd), krop |
X |
|
Tomaat |
X |
|
Komkommer |
X |
|
Paprika |
X |
|
Roerbak-/wok-/stoofgroenten |
X |
|
Champignon |
X |
|
Sperzieboon |
X |
|
Witlof |
X |
|
Bospeen/ worteltjes |
X |
|
Winterpeen |
X |
|
Bloemkool |
X |
|
Ui |
X |
|
Prei |
X |
|
Broccoli |
X |
|
Groene, rode en witte kool, koolrabi, koolraap |
X |
|
Boerenkool, paksoi, romanesco |
X |
|
Spruitjes |
X |
|
Courgette |
X |
|
Aubergine |
X |
|
Spinazie |
X |
|
Andere bladgroenten |
X |
|
Andere vruchtgroenten |
X |
|
Aardappel |
X |
|
Fruit | ||
Appel |
X |
|
Sinaasappel |
X |
|
Banaan |
X |
|
Mandarijn |
X |
|
Aardbei |
X |
|
Frambozen |
X |
|
Ander zacht fruit |
X |
|
Druif |
X |
|
Peer |
X |
|
Kiwi |
X |
|
Meloen geel/ galia |
X |
|
Nectarine |
X |
|
Citroen |
X |
|
Avocado |
X |
Bewaar je groenten en fruit slim!
✓ Bewaar aardappelen met een appel, hierdoor lopen ze minder snel uit. Bewaar ze ook droog, koel en donker en houd ze ver weg van uien. Uien kunnen sneller bederven wanneer ze naast aardappelen liggen.
✓ Tomaten zijn het lekkerst wanneer je ze buiten de koelkast bewaart. In de koeling verliezen tomaten snel hun aroma’s.
✓ Bewaar asperges in een vochtige doek in de koelkast. Zo blijven ze het langst fris en lekker.
✓ Bewaar champignons niet in de bakjes waarin je ze koopt (die waren sowieso al heel onhandig). Door het plastic van de bakjes blijft het vocht binnen en kunnen de champignons sneller bederven. Wanneer je ze in een papieren zakje doet kan het vocht opgenomen worden door het papier en blijven de champignons beter behouden.
✓ Bewaar bananen het liefst apart van de rest van het fruit en houdt ze aan de tros tot je ze gaat eten. Verder kun je de kroon omwikkelen met een stukje aluminiumfolie om de verdere rijping te vertragen.
✓ Je kunt aardbeien en zacht fruit in een bakje met water en azijn (verhouding 10:1) wassen om de houdbaarheid te verlengen. Geen zorgen, de azijn proef je niet terug in het fruit.
✓ Leg appels, kiwi’s en tomaten apart van de rest van de groenten en fruit. Deze geven veel ethyleen (rijpingshormoon) af wat ongewenst bederf kan veroorzaken. Groenten die gevoelig zijn voor ethyleen zijn broccoli, aubergine, champignon, komkommer en koolsoorten.
✓ Last van fruitvliegjes? Doe een stukje fruit zoals banaan of appel in een bakje met folie eroverheen. Prik enkele gaatjes met een vork of een tandenstoker. Zo kunnen de vliegjes wel naar binnen (en dat willen ze graag), maar niet meer naar buiten. Laat het bakje echter niet te lang staan, anders heb je nog meer ellende in je keuken.
Heb je zelf nog tips of trucs waarmee je groenten en fruit langer kunt bewaren? Laat dit dan weten in de reacties en wat je ‘magische’ tip is.
Gebruikte en interessante bronnen:
Voedingscentrum: Welke groenten bewaar je buiten de koelkast?, Welke groenten bewaar je in de koelkast?, Welk fruit bewaar je in de koelkas?, Welk fruit bewaar je buiten de koelkast?; Consumentenbond: Wat bewaar je in de koelkast?